Het einde van de wereld. Het klinkt net zo spannend als het misschien ook gewoon is. Als geen ander land kent Argentinië een zeer gevarieerd aanbod voor reizigers. Een Zuid-Amerikaanse parel met vele lagen. Vol verrassingen. Boeiend tot in de uithoeken. Wat schuilt er op en onder die prachtige oppervlakte? En mooi nieuws: vanaf 1 november zijn de grenzen weer geopend voor Nederlandse reizigers.
Daar sta je dan terug op Schiphol. 'Adembenemend mooi. Je weet niet wat je ziet. Die watervallen. Lama's in het noorden, pinguïns in het zuiden. Wijngaarden. Gletsjers. Vlees, ja veel vlees. Lesje tango, wat zijn we stroef eigenlijk he? Ach en zo vriendelijk die Argentijnen.' En het is allemaal waar. In een week of drie kun je prachtige dingen doen in Argentinië, het land dat mateloos populair onder Nederlanders is. Qua oppervlakte staat het in de top-10 grootste landen ter wereld, dus het is keuzes maken.
Argentinië is een land van extremen: van de binnenlandse temperaturen tot de kloof tussen arm en rijk. Dat alles zie je terug in het noorden, zuiden en de hoofdstad Buenos Aires.
Heel veel praktische informatie over reizen naar Argentinië vind je hier. Of laat je adviseren door Marina Loeve dat met haar reisbureau Amedida Travel een ware Argentinië specialist is. Maar ter voorbereiding op een mogelijke reis nemen we je eerst van binnenuit dit land alvast mee op ontdekking.
Sinds maart 2020 waren de grenzen vanwege de pandemie potdicht voor toeristen. De toeristensector heeft daardoor een dreun van jewelste gehad. Naar schatting 85.000 mensen verloren hun werk in deze branche die voor zo'n 10% van het Argentijnse Bruto Nationale Product verantwoordelijk is. Argentinië zat voor de pandemie erg in de lift: de afgelopen jaren groeide het aantal internationale bezoekers jaarlijks. Leuk detail: in 2019 werden hier 37.696 Nederlandse toeristen geregistreerd (op een totaal van bijna 7.5 miljoen bezoekers).
En er is goed nieuws, want vanaf 1 november kunnen Nederlanders weer naar Argentinië reizen. Ben je volledig gevaccineerd dan hoef je in het Zuid-Amerikaanse land niet in quarantaine. Dat de grenzen per november opengaan komt mooi uit, want dat wordt gezien als één van de beste reismaanden. Zo'n elfduizend jacaranda's staan dan volledig in bloei in Buenos Aires en de heerlijke lente maakt het ideaal om dit land te bezoeken. Heb je in november geen tijd? Niet gevreesd, tot ongeveer juni kent Argentinië zeer aangename temperaturen.
Hoofdstad van een land dat continue zijn draai in de wereld zoekt. De trotse Argentijn zit ingewikkeld in elkaar. Zijn we het middelpunt van de wereld of doen we er niet toe vanwege onze ligging? Het einde-van-de-wereld-complex in optima forma. Men is altijd een beetje bang om door de rest van de wereld vergeten te worden.
Een rijk historisch verleden, een onzekere toekomst. Dat zie je terug in de straten van Buenos Aires. Prachtige (koloniale) panden die schreeuwen om een likje verf, terwijl de cartoneros zich zichtbaar vermoeid kapot sjouwen aan opgehaald papier en plastic. Om dat vervolgens tegen een hongerloontje naar de afvaldiensten te brengen.
Het is bikkelen, maar het is ook pronken voor hen met geld. Rauwe prikkels. Chique prikkels. Bedelende families die voorbij gelopen worden door naar school- en de sportclubgaande kinderen in de nieuwste uniformen. De president die zich in zijn helikopter verplaatst rond de stad. Ondertussen zitten de restaurants bomvol. Het nachtleven bruist. Voor de theaters staan lange rijen. Er lijken hier meer uren in een dag te zitten. Het gaat maar door. Clubs die hun deuren om 02.00 uur openen. De progressieve geest die door de stad waait, terwijl men tegelijkertijd liever achterom dan vooruitkijkt.
Buenos Aires heeft een ziel, welke dat dan ook precies is. Mijmerende schrijvers in oude cafeetjes. Kleurrijke muurschilderingen. Geen stad ter wereld herbergt zoveel boekhandels én psychiaters per vierkante meter als Buenos Aires. Het aangename klimaat nodigt uit om je continu op straat te begeven.
Of op het fietspad. Mede dankzij de stad Amsterdam en oud-burgemeester Eberhard van der Laan zijn hier de afgelopen jaren tientallen kilometers aan fietspaden bij gekomen. Geld wisselen doe je zwart, als je niet bijna twee keer zo duur uit wilt zijn.
De wereldstad Buenos Aires is het decor van een toneelstuk dat werkelijk geen seconde verveelt.
Omdat de Argentijnse wijn nu eenmaal tot de top van de wereld behoort, kun je niet om de wijnbarretjes heen. Verrassend genoeg zijn dat er helemaal niet heel veel in Buenos Aires, zeker niet als je dat vergelijkt met het aantal biertenten. Een selectie:
Nilsson - kleine sympathieke wijnbar in de Mercado San Telmo. Mooi om te combineren met een middagje door San Telmo struinen.
Doc Bar de Vinos - wijnbar in Palermo, met onder andere huisgemaakte empanadas en chipas (kaassnacks uit Paraguay). Je kunt hier uitgebreid proeven voordat je bestelt.
Amores Tintos - een nog jonge wijnbar met zestien soorten wijn op de tap! Vergeet de empanadas gegaard in Malbec niet.
Wat opvalt is dat veel restaurants 'gewoon' vol zitten, ondanks het feit dat veel Argentijnen het financieel zwaar hebben. De Argentijnen gaan nou eenmaal graag uit eten. Voorheen kon je gerust om een uur of elf 's avonds een tafeltje reserveren, maar door de pandemie zijn de eettijden een stuk vervroegd.
Dat uit eten populair is, zie je terug in de duizenden eetgelegenheden in de stad. Een greep uit bekende, maar vooral minder bekende plekken die nogal de moeite waard zijn.
YiYo (1921) in de karakteristieke wijk Mataderos. Niet voor de hand liggend en wat uit de richting wellicht, maar zeer geliefd onder inwoners van Buenos Aires vanwege de fantastische variëteit.
El Preferido de Palermo: zelfde eigenaar als Don Julio (van de bekende steaks). Een echte klassieker, al sinds 1952.
Bio Palermo: 100% organisch. Walhalla voor als je geen zin in vlees hebt!
El pobre Luis: als je wél zin in vlees hebt. Een van origine Uruguayaans restaurant middenin de Chinese buurt
La Cocina: heerlijke empanadas, vooral de pichachu is erg lekker (drie soorten kaas, pikant sausje en gekarameliseerde uien).
Casa Cavia: een wat chiquere tent met een prachtige patio. Treed in de voetsporen van o.a. Michelle Obama en Mick Jagger.
Beba Cocina - oma's recepten in knus restaurant in Mercado San Telmo.
Een hap frisse lucht en rust is nodig na een paar dagen prikkels in Buenos Aires. Puerto Iguazú. Het stadje in het noorden van het land ademt toerisme, maar de pandemie kneep de keel volledig dicht. Maandenlang lag het hijgend aan het infuus. Het omringende subtropisch regenwoud zorgt inmiddels weer voor de nodige zuurstof. De toerist weet langzaamaan de weg naar de klaterende watervallen terug te vinden. En dat zijn er nogal wat: maar liefst 275 watervallen zorgen voor een magisch natuurwonder op de grens tussen Argentinië en Brazilië.
Voor de pandemie kon het park op gemiddeld zo'n 4.300 bezoekers per dag rekenen. Het is tegenwoordig verplicht om met een gids op pad te gaan. Of dat in de (nabije) toekomst zo blijft, is onbekend. In groepen van maximaal 30 personen trek je door het park.
De parkwachters zijn er positief over. De drukte is te controleren, mensen gedragen zich beter en de gidsen kunnen zo rustig inspelen op thema's als biodiversiteit, natuurbehoud en klimaatverandering. Bovendien staan de fotografen bovenaan de Garganta del Diablo elkaar niet meer te verdringen. Het is al met al een stuk menselijker geworden, aldus Claudio, een ervaren parkwachter van het nationale park.
Het is overigens een misverstand dat door de pandemie er weer meer dieren gespot zouden zijn. Eerder andersom. Door het gebrek aan rondzwervend voedsel(afval) van toeristen trokken juist veel dieren dieper het oerwoud in. Het hernieuwde geritsel van plastic afval trekt ze nu juist weer terug naar de bezoekers. Inclusief de recent gespotte jaguar. Al is de kans minimaal dat je die tegenkomt. Vergeet uiteraard de Braziliaanse kant niet en wie de grens met Paraguay overtrekt, vindt in Ciudad del Este de grootste zwarte markt op het continent.
Waar ter wereld vlieg je in een paar uur in hetzelfde land van de tropen naar de sneeuw? Hier dus. Op zo'n vierduizend kilometer zuidwaarts speelt ook hier het water een belangrijke rol, maar dan in de (ijs)koude variant. Het winderige Patagonië met zijn besneeuwde toppen is groot. Heel groot.
Bekende plekken als El Chalten en El Calafate zijn absoluut de moeite waard om te bezoeken. Niet per se voor de stadjes zelf. De look-and-feel doet denken aan wintersport. Maar ook hier - net als in Iguazú - draait het vooral om al het moois dat Moeder Aarde te bieden heeft.
Tijdens de pandemie hebben de parkwachters van het Nationale Park Los Glaciares (het grootste park van Argentinië) volop achterstallig onderhoud kunnen plegen. Zo zijn veel wandelpaden onder handen genomen en is de bewegwijzering verbeterd daar waar nodig. 'La montaña descansó mucho', de berg heeft erg kunnen uitrusten, aldus de parkmedewerkers. Tijdens de pandemie was het park voor het eerst in zijn geschiedenis gesloten. Een vreemde en lastige gewaarwording voor alles en iedereen die van het toerisme en het park leeft.
De gletsjer Perito Moreno is uniek in zijn soort. Het heeft zijn volume door de jaren heen altijd behouden. Wat aan de voorkant afbrak, groeide er aan de achterkant weer aan. Perito Moreno is ongeveer net zo groot als de stad Amsterdam. Wie een trekking wilt doen, is niet goedkoop uit, maar indrukwekkend is het zeker.
Op culinair gebied heeft El Chalten niet superveel te bieden, al zijn de ravioli met lamsvlees bij Monte Rojo erg aan te raden. Wat dat betreft is het in El Calafate beter vertoeven. Een ontzettend leuk en ontspannen plekje is Viva La Pepa (pompoensoep!) of La Zaina waar de (open) keuken onder meer heerlijke lamsingewanden voorschotelt. De wijnkaart is ook zeer de moeite waard.
De reis Amsterdam-Buenos Aires is met 13,5 uur gerust lang te noemen. Dus bij deze wat kijk-, lees- en luistertips voor onderweg:
Boeken: Voetbalstad Buenos Aires Deel 1 & 2 (uitgeverij Staantribune) / De weduwen van de donderdag (Claudia Piñeiro) / Argentijnse avonden (Carolijn Visser)
Films: The Motocycle Diairies / El secreto de sus ojos / The two popes
Muziek: Bajofondo (elektronische tangomuziek) / Mercedes Sosa / Las Damas Gratis (opzwepende cumbia)
Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door het Steunfonds Freelance Journalisten.