Met zijn kleurrijke huisjes, smalle geplaveide straatjes en gezellige pleintjes is San Cristóbal de las Casas de bekoorlijkste stad van het inheemse Chiapas. De koloniale stad bevindt zich op een hoogte van 2000 meter in het zuidoosten van Mexico nabij de Guatemalteekse grens. Met zijn kleurrijke markten en omringende Mayadorpjes proef je de Mayacultuur nog volop in San Cristóbal. Verschillende natuuruitstapjes kunnen in de Chiapas regio ondernomen worden waarvan het varen door de Cañon de Sumidero kloof tot de hoogtepunten behoren.
Bartolomé de las Casas en de Zapatistas
In 1528 gesticht door Diego de Mazariegos heette de stad eerst Ciudad Real. Maar na de onafhankelijkheid van Mexico verkreeg ze haar huidige naam: San Cristóbal de las Casas. Vernoemd naar Bartolomé de las Casas, een geestelijke die zich voor de rechten van de inheemse bevolking inzette. In de koloniale tijd was San Cristóbal overigens de hoofdstad van de staat Ciapas dat toen nog tot Guatemala behoorde. Deze status ging verloren in 1892 omdat ze zich bleef verzetten tegen toetreding tot Mexico. Verzet was er ook een kleine honderd jaar later toen Zapatistas op 1 januari 1994 de stad bezetten, precies de dag waarop de Noord-Amerikaanse Vrijhandelsovereenkomst (NAFTA) inging. Sinds deze opstand is er een soort van links georiënteerd, revolutionair toerisme ontstaan in San Cristóbal. Dit zogenaamde 'Zapaturismo' kom je tegen in winkels die EZNL shirts en andere revolutionaire artikelen verkopen. Wat de Zapatistas bijzonder maakt is hun vrijwel geweldloze manier van verzet voeren als we de blokkades even achterwege laten. Uitingen worden gedaan in de stad en via social media.
Slenteren door het koloniale centrum
Het is een feest om door het oude centrum van San Cristóbal de las Casas te slenteren, niet zonder reden wel aangemerkt als het fraaiste historisch centrum van Mexico. Dit kan op eigen houtje dan wel met de goed aangeschreven 'free walking tours' die starten vanaf Plaza de la Plaza in de ochten en aan het eind van de middag. De straten van keien, de koloniale gebouwen, de prachtige parken en de traditionele kiosken doen San Cristóbal de las Casas (een kleine 200.000 inwoners) dorps aanvoelen, hoewel in werkelijkheid nog uitgestrekt. San Cristóbal is representatief voor de mix van etniciteit van de Chiapas regio. Op elke hoek van de straat kom je de rijke inheemse diversiteit tegen. Een goed vertrekpunt voor je verkenning van het historisch centrum is Plaza 31 de Marzo. Het hart van de stad wordt omringd door een kluster van koloniale gebouwen. Hoogtepunten daarvan vormen de 16e eeuwse felgekleurde kathedraal en het Hotel Santa Clara, ooit gebouwd voor Diego de Mazariegos. Zittend op een bankje op dit plein zie je het dagelijkse leven van de inheemse schoenpoetsers en frisdrankverkopers die volledig leven van de toeristen aan je voorbij trekken. Met zijn indrukwekkende façade die 's avonds fraai verlicht wordt is de 16e eeuw kerk Santo Domingo een van de parels van San Cristóbal. Stap vooral even binnen om je te vergapen aan het interieur dat rijkelijk versierd is met goud.
De inheemse bergdorpjes Chamula en Zinacantan
Voor veel reizigers vormen de uitstapjes naar de dorpjes Chamula en Zinacantan hoogtepunten van hun bezoek aan San Cristóbal. Chamula en Zinacantan zijn traditionele Tzotzil-dorpjes die hun Mayacultuur hebben weten te behouden. De dorpen beschikken zelfs over een eigen leger en politiemacht en de Mexicaanse overheid heeft maar weinig in de melk te brokkelen in deze dorpen. In het dorpje Chamula is een bezoek aan de kerk waar Mayafamilies frisdrank en kippen offeren een bijzondere ervaring te noemen. Kippen die met veel kabaal de nek worden omgedraaid. En nadat ze het loodje hebben gelegd, neemt iedereen gezellig een slok frisdrank gevolgd door een enorme boer. Waarom? Heel kort door de bocht, zo worden de boze geesten weggejaagd. Maar houd er rekening mee dat het in de kerk ten strengste verboden is om foto's te nemen. Een bezoek aan een lokale leider in Chamula is een andere manier om de lokale cultuur te proeven. Of bezoek een lokale Mayafamilie in Zinacantan om te zien hoe inheemse klederdracht en tortillas gemaakt worden. En wie de smaak te pakken heeft, probeert het zelf onder het deskundige oog van de familie.
Natuuruitstapjes in de Chiapas regio
Tal van mooie natuuruitstapjes en prachtige wandelingen liggen in het verschiet vanuit San Cristóbal. Op maar 10 minuten van San Cristóbal vinden we Reserva Ecológica Huitepec. Een natuurgebied waar het heerlijk wandelen is en waar veel champignons geplukt kunnen worden. Of ga voor het schitterende Cañon de Sumidero. Een schitterende kloof waar je met een bootje dwars doorheen kunt varen. En met een klein beetje geluk spot je zo maar krokodillen, apen of gieren. Ook een wandeling langs de bovenkant van de kloof mag er zijn vanwege het schitterende uitzicht wat je dan hebt. De natuurpracht van Agua Azul is al evenmin te missen. Het gebied halverwege de weg naar Palenque is gezegend met watervallen met helderblauw water. Zó blauw dat het bijna pijn aan je ogen doet. Een schitterend plaatje dus! De omgeving heeft nog veel meer avontuurlijke activiteiten in petto, net als eco- en adventure-toerisme: hiken, mountainbiken, abseilen, parasailen, paardrijden en nog veel meer.