In de provincie Jaén ten westen van het natuurpark Sierras de Cazorla y Segura en aan de Río Guadalquivir ligt het aangename Úbeda. Net als buurstad Baeza staat de stad bekend om zijn bekoorlijke renaissancearchitectuur en Unesco status. Het grotere Úbeda heeft echter culinair en qua sfeer nog meer in huis.
Vooraanstaande burgers maken de stad
De pracht en praal van Úbeda is voor een groot deel te danken aan het samenspel tussen een paar prominente inwoners en een begaafd architect gedurende de 16e eeuw. Het gaat dan om Francisco de los Cobos en Juan Vázquez de Molina, welvarende edelen en ministers van de vorst Karel V. En om Andrés de Vandelvira, een architect die vooral actief was in de steden Jaén, Uclés, Baeza en Úbeda. Francisco de los Cobos was van eenvoudige afkomst maar dat zou hem niet beletten om carrière te maken in het enorme Spaanse rijk van die tijd. Een understatement, want in 1519 zou hij als 'controller' verantwoordelijk zijn voor alle Latijns-Amerikaanse schatten die Spanje uit heel de wereld bereikten. Ondertussen liet hij voor zichzelf verschillende paleizen bouwen in Úbeda en in Valladolid, de toenmalige hoofdstad van Spanje. In 1539 zou Francisco het weten te schoppen tot Contador Mayor en in die hoedanigheid verantwoordelijk worden voor alle Spaanse overheidsfinanciën. Hij verwierf tevens het recht op een heffing van 1% op een groot aantal Spaanse inkomsten en dat maakte hem een zeer welvarende man. Het zou de stad Úbeda geen windeieren leggen afgaande op de prachtige gebouwen die hij achterliet die tot op de dag van vandaag hun waarde hebben voor de stad.
Rondom de appetijtelijke Plaza Vázquez de Molina
De meeste bezienswaardige monumenten van Úbeda zijn te vinden rondom het sfeervolle Plaza Vázquez de Molina. Dat maakt Úbeda een gemakkelijke stad om te bezoeken. Het plein en zijn omgeving vormen namelijk één grote, weelderige ruimte met heggen en sierbomen waar het heerlijk slenteren is. Een grote bezienswaardigheid aan het plein vormt de Sacra Capilla del Salvador. Niet zelden aangemerkt als het belangrijkste praalgraf van Spanje en 's lands fraaiste renaissancegevel. Hoewel het gebouw oogt als een kerk is het in werkelijkheid een familiepantheon. Het zal niet verbazen dat Francisco de los Cobos de opdrachtgever was en Andrés de Vandelvira de architect. Diezelfde Vandelvira was ook betrokken bij een gebouw direct daarnaast: de Parador de Turismo, voorheen Palacio del Deán Ortega geheten. We kunnen ook nog de Santa María kerk noemen en nog veel andere bezienswaardige monumenten aan het plein maar inmiddels is het wel tijd voor een verdiend terrasje.